@Cao Thị Ngọc Ánh
Mình đã thấy những cuốn sách về thành ngữ, tục ngữ Nga, nhưng chưa thấy cuốn sách nào tập hợp những câu cửa miệng của người Nga. Chắc là có, nhưng mình không biết đấy thôi.
Trước hết, mình muốn nói rằng để nắm vững tiếng Nga thì việc học ngữ pháp và từ vựng + luyện nghe-nói mới quan trọng, chứ vài chục từ cửa miệng của người Nga thì khi ở Nga một thời gian bạn sẽ tự biết thôi.
Nhưng thôi, mình nhớ được bao nhiêu thì viết ra đây bấy nhiêu vậy. Với hy vọng là những hiểu biết của mình có ích không chỉ cho bạn mà còn cho nhiều bạn khác nữa.
- угу: viết thế này, nhưng người Nga không đọc là “u-gu” mà…thật ra cũng chẳng nói. Khi bạn kể cho người Nga nghe một chuyện gì đó thì người Nga thường thỉnh thoảng lại gật gật đầu và phát ra âm “ư-hử!”, “ư-hử!” tỏ ý là hiểu hoặc đồng tình với bạn.
- Người Nga không nói “Как ты дурак!” mà nói “Какой ты (он) дурак!” = “Mày (nó) ngu thế!”. Ngay cả với bạn bè thì dùng từ “дурак” là hơi nặng, thường thì người ta lắc đầu bảo “До чего же ты тупой!” = “Sao mày ngốc thế hả?”.
- cдача (đọc là здача): có nghĩa đen là “tiền bù [thối] lại”, nhưng cũng hay được dùng với nghĩa “trả miếng”. Ví dụ một cô bạn kể: “Она мне “бац!” по щeке, я сразу же дала ей сдачу” = “Nó tát tớ một phát, ngay lập tức tớ đánh lại luôn”.
- платить той же монетой: nghĩa đen là “trả lại đúng đồng xu ấy”, nghĩa bóng là “trả miếng bằng cách tương tự” (câu này để nói về sự trả miếng của người lớn đấu đá nhau, còn việc “động tay động chân” của lũ choai choai thì dùng “давать (дать) сдачу” thích hợp hơn).
- “бац!” = “bụp!”, tức là có thể dùng như động từ (ta vẫn nói “tao bụp nó một phát” mà).
- жрать: có nghĩa là “ăn”, nhưng đây là cách nói thô (nhưng không tục), chỉ dùng trong bạn bè với nhau. Ví dụ bạn đang ăn cái gì đấy thì thằng bạn thân bước vào hỏi: “Чего жрёшь?” = “Gặm [đớp, xực] cái gì đấy?”.
- ржать = смеяться = cười, nhưng ржать là cười to, cười sặc sụa (và chỉ dùng trong bạn bè gần, không thể dùng từ này với thầy cô chẳng hạn). Để thể hiện sự “rất buồn cười” người Nga hay nói “Ржу, как конь” (Tớ cười sằng sặc như ngựa hí), còn trên các diễn đàn (ko yêu cầu văn chuẩn) họ thường viết “Ржунимагу” (viết trẹo câu “Ржу, не могу” = “Cười không dừng được”). Сác bạn chú ý: đừng nhầm жрать với ржать!
- Đôi khi các bạn có thể gặp ở đâu đó một đoạn văn tả sự đầy đủ, thừa thãi hàng hoá (hay bất cứ thứ gì) và người kể chuyện chèn câu “Пей не хочу” (hoặc “Ешь не хочу”) vào giữa chừng thì các bạn đừng tìm cách dịch cụm từ sai ngữ pháp này, nó đơn giản chỉ có nghĩa là “nhiều lắm, cứ thoải mái mà xài [mua, lựa chọn v.v…]”. Cụm từ này có xuất xứ từ tình huống người mẹ cứ ép đứa con uống sữa hay mật ong (“Пей!”) hoặc ăn (“Ешь”) cái gì đó rất ngon, nhưng đứa trẻ đã quá đủ, quá chán rồi nên nó lắc đầu quầy quậy “Не хочу!”.
- классно, здорово, супер: đều có nghĩa là “hay, tốt, tuyệt”.
- паршиво, херово: đều có nghĩa là “dở, kém”. Ví dụ: Почему-то у меня сегодня паршивое настроение = Chả hiểu tại sao hôm nay tớ thấy chán chường thế nào ấy.
…………………………
Ối giời, có mà cả ngày cũng không hết. Tạm thế đã nhé, tớ còn phải làm việc của tớ nữa chứ, “buôn dưa lê” mãi thế nào được!